Początkowo Pamuk miał zamiar napisać przewodnik po dawnym, wielonarodowym Stambule. Stopniowo książka zaczęła jednak nabierać coraz bardziej osobistego charakteru. "Chciałem zrozumieć dziecko, którym byłem kiedyś i które stało się mną" - tłumaczy pisarz w jednym z wywiadów.

Reklama

Noblista rekonstruuje obraz upadłej osmańskiej metropolii. Miasta żyjącego wspomnieniami imperialnej świetności, pozbawionego rangi stolicy, opornie reagującego na reformy Kemala Paszy i jego następców. Odgórnie narzucana nowoczesność oraz stopniowe otwieranie się na Europę przyniosły zagładę świata, który Pamuk zapamiętał z dzieciństwa.

Najsłynniejszy turecki pisarz urodził się w rodzinie zamożnej i mało religijnej. Delikatnie mówiąc, nie jest postacią zbyt popularną we własnej ojczyźnie. Rok po otrzymaniu nagrody Nobla odważył się publicznie wytknąć rodakom masowe mordy na Ormianach, których Turcy dopuścili się na początku XX wieku. Wytoczono mu wtedy proces o "obrazę narodu". Tylko dzięki interwencjom z zagranicy i naciskom Unii Europejskiej sprawę umorzono.

Pamuk wstawił się za Salmanem Rushdiem, obłożonym klątwą przez muzułmańskich fanatyków. Znalazł się wtedy na czarnej liście islamistów. Tureckim władzom Pamuk naraził się już wcześniej, odmówiając przyjęcia tytułu "artysty państwowego". Obecnie mieszka i wykłada w Ameryce. W polskim przekładzie ukazały się dotąd "Śnieg", "Nazywam się Czerwień" i "Nowe życie". Wydawca obiecuje kolejne dzieła noblisty: "Dom ciszy", "Pan Cevdet i jego synowie", "Biały zamek", "Czarna księga", "Muzeum niewinności", "Inne kolory", "Walizka mojego ojca".

Reklama