Narodowe Czytanie "Balladyny" Słowackiego

Uczestnictwo w akcji zgłaszały szkoły, biblioteki, ośrodki kultury, teatry, uczelnie, instytucje samorządowe, koleje, szpitale, jednostki wojskowe a nawet więzienia. W piątek wieczorem na stronie Kancelarii Prezydenta RP było ponad 1,3 tys. zgłoszeń. Najwięcej z Polski, ale "Balladyna" czytana będzie także za granicą m.in. w Rosji, na Litwie, Białorusi, Ukrainie, na Węgrzech, we Francji, Wielkiej Brytanii, Niemczech, we Włoszech, a także w tak egzotycznych miejscach jak Pekin czy Nowa Zelandia. Jednak panująca pandemia znacznie ograniczyła zasięg tegorocznego Narodowego Czytania - w zeszłym roku "Nowele polskie" czytane były w ponad 3 tys. miejsc w 31 krajach.

"Wierzę, że w tym szczególnym dla nas wszystkich czasie, kiedy razem pokonujemy epidemię, wspólna lektura klasyki polskiej literatury jeszcze silniej nas zjednoczy, przynosząc wiele czytelniczej satysfakcji i ponownie łącząc w przekonaniu o doniosłości dzieł naszych największych pisarzy" – napisał prezydent Andrzej Duda w liście zachęcającym do współtworzenia akcji.

"Bardzo zależy mi na tym, aby tegoroczne Narodowe Czytanie było realizowane w jak najbezpieczniejszej formie i z zachowaniem wszelkich środków ostrożności. Zachęcam Państwa do zorganizowania lektury Balladyny według Państwa własnej inwencji i pomysłowości, również z wykorzystaniem tradycyjnych, a zwłaszcza nowoczesnych narzędzi komunikacji" – dodał w liście prezydent.

"Jestem przekonany, że ten wyjątkowy utwór, którego inscenizacje trwale zapisały się w historii polskiego teatru, my także przeczytamy na wiele różnych i oryginalnych sposobów, które są stałym walorem Narodowego Czytania i poprzez które tę akcję współtworzą Polacy w różnym wieku w tak licznych miejscach w Polsce i na całym świecie. Ufam, że – wzorem lat ubiegłych – i tym razem podczas Narodowego Czytania każdy z Państwa odkryje swoją Balladynę, oddając się refleksji nad uniwersalnym przesłaniem tego utworu, który obnaża ludzkie słabości i wady, a zarazem opowiada się po stronie zgody, porozumienia i ukazuje zwycięstwo dobra nad złem. Mam głęboką nadzieję, że wspólne Narodowe Czytanie po raz kolejny dostarczy nam dużo radości w obcowaniu z wybitną polską literaturą" - napisał prezydent Duda.

Para Prezydencka ma otworzyć tegoroczne Narodowe Czytanie w sobotę, o godzinie 12, w warszawskim Ogrodzie Saskim. Na specjalnie przygotowanej scenie będzie czytany dramat Słowackiego. Tak licznej obsady „Balladyna” nie miała nigdy w historii - w każdym z pięciu aktów dzieła Juliusza Słowackiego zobaczymy inny zestaw aktorów. W IX odsłonie Narodowego Czytania udział weźmie ponad 60 aktorów m.in. Ewa Dałkowska, Halina Łabonarska, Teresa Lipowska, Andrzej Mastalerz, Rafał Zawierucha i Krzysztof Kwiatkowski.

Jak przypomina Kancelaria Prezydenta, "Balladyna" to wybitne dzieło polskiego romantyzmu. Dramat został ukończony w grudniu 1834 roku, a wydany pięć lat później w Paryżu. Powstał na emigracji w czasie dyskusji na temat przyczyn niedawnej klęski powstania i debat nad wspólną historią, i przyszłym losem narodu. Poeta połączył w tym utworze realizm i fantastykę, koncentrując się na analizie postaw i czynów bohaterów. Osadzona na tle baśniowych dziejów opowieść o dwóch siostrach – Balladynie i Alinie – stała się bardzo popularna. Wywarła duży wpływ na muzykę, malarstwo czy rzeźbę, a powstałe na przestrzeni lat jej liczne inscenizacje, zrealizowane przez wybitnych reżyserów i aktorów scen polskich, cieszyły się ogromnym zainteresowaniem.

W warszawskiej Kordegardzie - galerii Narodowego Centrum Kultury (NCK) - można oglądać towarzyszącą akcji wystawę "Balladyna w teatrze", gdzie prezentowane są znane inscenizacje sceniczne dramatu Juliusza Słowackiego od stycznia 1868 r., gdy po raz pierwszy został on odegrany w Krakowie, po współczesność. "Przypominamy kilkanaście najważniejszych, najgłośniejszych przedstawień +Balladyny+ w historii. Pokazujemy afisze, programy, fotografie, projekty scenograficzne, a nawet kostium i rekwizyty z realizacji, które poruszyły swoich współczesnych" - wyjaśnił dyrektor NCK prof. Rafał Wiśniewski.

Akcja Narodowe Czytanie organizowana jest przez Prezydenta RP od 2012 roku. Została zainicjowana wspólną lekturą "Pana Tadeusza" Adama Mickiewicza. W 2013 roku w całej Polsce odbyło się czytanie dzieł Aleksandra Fredry, a podczas następnych edycji czytano m.in. "Potop" i "Quo vadis" Henryka Sienkiewicza, "Lalkę Bolesława Prusa, "Wesele" Stanisława Wyspiańskiego, "Przedwiośnie" Stefana Żeromskiego oraz polskie nowele.