Rok 2016 w kulturze: Wrocław sprawował tytuł Europejskiej Stolicy Kultury, do kin trafił "Smoleńsk", a "Dama z gronostajem" została odkupiona przez rząd

STYCZEŃ

- Wrocław oficjalnie objął tytuł Europejskiej Stolicy Kultury. Podczas ceremonii otwarcia zaprezentowano przedstawienie „Przebudzenie”.

- Po blisko siedmiu latach zakończono inwentaryzację archiwum Instytutu Literackiego w Maisons-Laffitte pod Paryżem. Zbiory obejmują bogatą korespondencję twórcy "Kultury" Jerzego Giedroycia, dokumenty życia społecznego, rękopisy książek i fotografie.

- Zmarł popularyzator opery, operetki i muzyki poważnej w Polsce, krytyk i publicysta muzyczny Bogusław Kaczyński.

LUTY

- W wieku 88 lat zmarła Xymena Zaniewska, projektantka mody, autorka scenografii i architekt. Z czasem zajęła się projektowaniem m.in. dla Mody Polskiej oraz tworzeniem scenografii m.in. do programów telewizyjnych i spektakli teatralnych.

- Odszedł Andrzej Żuławski - jeden z najbardziej znanych polskich reżyserów, twórca "Opętania", "Szamanki" i nagrodzonego w 2015 r. na Festiwalu Filmowym w Locarno "Kosmosu".

MARZEC

- Zmarł aktor Marian Kociniak; popularność zdobył głównie dzięki roli Franka Dolasa w polskiej komedii "Jak rozpętałem drugą wojnę światową" oraz jako pechowy Murgrabia z serialu "Janosik" Jerzego Passendorfera.

KWIECIEŃ

- Dariusz Jaworski został nowym dyrektorem Instytutu Książki. Na to stanowisko powołał go wicepremier, minister kultury i dziedzictwa narodowego prof. Piotr Gliński. Jaworski zastąpił Grzegorza Gaudena.

- W pałacyku pisarza w Oblęgorku zainaugurowano Rok Sienkiewiczowski. W 2016 r. mija 170. rocznica urodzin i 100. rocznica śmierci noblisty.

- Muzeum Historii Żydów Polskich POLIN zostało wyróżnione prestiżową nagrodą European Museum of the Year Award 2016 - jako wyraz uznania za działalność placówki, która przyczynia się do zapewnienia zwiedzającym unikatowej atmosfery, pełnej wyobraźni interpretacji oraz prezentacji tysiącletniej, wspólnej historii Żydów i Polaków.

- Wrocław rozpoczął sprawowanie przez rok Światowej Stolicy Książki UNESCO. To jedno z kluczowych wydarzeń z dziedziny literatury, które wiąże się ze sprawowaniem przez Wrocław tytułu Europejska Stolica Kultury.

- Zygmunt Szendzielarz „Łupaszka”, legendarny żołnierz podziemia antykomunistycznego, został – 65 lat po śmierci - pochowany z wojskowym ceremoniałem na Wojskowych Powązkach.

MAJ

- Prezydent Andrzej Duda podpisał nowelizację ustawy o IPN. W jej myśl kandydat na prezesa IPN wyłaniany jest w konkursie ogłaszanym przez Kolegium IPN, prezesa powołuje Sejm; Kolegium zastąpiło obecną Radę. Zlikwidowano Radę Ochrony Pamięci Walk i Męczeństwa.

CZERWIEC

- Feliks Selmanowicz "Zagończyk" z 5. Wileńskiej Brygady AK mjr. "Łupaszki" znalazł się wśród 22 kolejnych zidentyfikowanych ofiar terroru komunistycznego oraz niemieckiego.

- Zmarł jeden z najbardziej znanych polskich reżyserów Andrzej Kondratiuk, autor filmów "Hydrozagadka", "Wniebowzięci". Był jednym z najwybitniejszych reprezentantów kina autorskiego w Polsce.

LIPIEC

- Jarosław Szarek - historyk, publicysta, główny specjalista w pionie edukacyjnym IPN w Krakowie - został powołany na stanowisko prezesa Instytutu Pamięci Narodowej.

- Odbyły się główne obchody 1050. rocznicy chrztu Polski.

- Na Cmentarzu Garnizonowym w Gdańsku pochowano Danutę Siedzikównę, ps. Inka, i Feliksa Selmanowicza, ps. Zagończyk, bohaterów antykomunistycznej konspiracji, zamordowanych w 1946 r.

WRZESIEŃ

- Premiera filmu fabularnego "Smoleńsk" w reż. Antoniego Krauzego odbyła się w Warszawie. Film osnuty jest wokół wydarzeń z 10 kwietnia 2010 r. – katastrofy prezydenckiego samolotu, który leciał do Smoleńska. Na pokładzie TU-154 była polska delegacja, zmierzająca do Katynia. Wszyscy pasażerowie zginęli.

- MKiDN ogłosiło, że Muzeum II Wojny zostanie połączone z Muzeum Westerplatte i Wojny 1939.

PAŹDZIERNIK

- Zmarł jeden z najwybitniejszych polskich reżyserów Andrzej Wajda, laureat Oscara za całokształt twórczości z 2000 roku. Jego filmy zainicjowały tzw. polską szkołę filmową. W takich obrazach, jak "Kanał" i "Popiół i diament" reżyser dokonał rozrachunku z czasami drugiej wojny światowej. Współtworzył także kino moralnego niepokoju. "Człowiekiem z marmuru" i "Człowiekiem z żelaza" pokazywał szarzyznę i patologię PRL-u. Ekranizował także wielkie dzieła literackie, jak "Popioły", "Wesele", "Panny z wilka", "Pana Tadeusza".

- Odszedł Andrzej Kopiczyński, aktor filmowy i teatralny, najbardziej znany z roli inżyniera Stefana Karwowskiego w serialu "Czterdziestolatek".

- Odbyła się premiera "Wołynia" Wojciecha Smarzowskiego.

LISTOPAD

- Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie wstrzymał do czasu rozpoznania decyzję MKiDN o połączeniu Muzeum II Wojny Światowej z Muzeum Westerplatte.

GRUDZIEŃ

- Odbyła się ceremonia zamknięcia Europejskiej Stolicy Kultury we Wrocławiu. Głównym wydarzeniem ceremonii był pokaz spektaklu "Niebo" w Hali Stulecia.

- Zmarł Stanisław Wielanek - wokalista, kompozytor, znawca folkloru miejskiego, lider Kapeli Czerniakowskiej, później Kapeli Warszawskiej.

- Zmarł Jerzy Pomianowski - wybitny znawca współczesnej Rosji i krajów Europy Wschodniej, pisarz, eseista, tłumacz "Archipelagu GUŁag" Aleksandra Sołżenicyna i książek Izaaka Babla, Antona Czechowa, Lwa Tołstoja.

- MKiDN podpisał w imieniu Skarbu Państwa umowę ws. zakupu kolekcji Fundacji Książąt Czartoryskich, w tym "Damy z gronostajem" Leonarda da Vinci.