Witold Pilecki narratorem wystawy Muzeum w Ostrowi Mazowieckiej

Trzypoziomowa wystawa Muzeum Domu Rodziny Pileckich zaprojektowana jest w taki sposób, aby historia rtm. Witolda Pileckiego zaskoczyła zwiedzających – nie daje gotowych odpowiedzi, inspiruje widzów do samodzielnego poznawania jej bohaterów. Częścią kuratorskiego założenia było stworzenie dla odbiorców przestrzeni umożliwiającej im wejście w osobiste relacje z bohaterami, ich najbliższymi, przyjaciółmi i współpracownikami.

Wystawa „O Marii i Witoldzie Pileckich”

Jest to wystawa narracyjna – mówi Aleksandra Kaiper-Miszułowicz, kuratorka. – Szukaliśmy szerszych kontekstów, dzięki którym mogliśmy nie tylko zobaczyć Witolda w perspektywie historycznej, lecz także poznać go po prostu jako człowieka. Próbowaliśmy dostrzec go oczami jego najbliższych, przyjrzeć się jego pasjom i przekonaniom. Dowiedzieć się, jakim był ojcem, gospodarzem, przyjacielem. Usilnie staraliśmy się poznać go bliżej – do czego zresztą on sam zachęcał:

Witold Pilecki, Raport z Auschwitz

Bohaterem zbiorowym naszego Muzeum jest miasto Ostrów Mazowiecka, częścią wystawy stał się więc też otwarty projekt badawczy „Ostrowski pierścień śmierci”, który już od pierwszych chwil wzbudza duże zainteresowanie lokalnych mieszkańców. To tu właśnie pamięć wspólna staje się pamięcią prywatną. Każdy z nas ma w swojej rodzinie historie, którymi pragnie się podzielić, a naszym zadaniem, jako muzeum, jest je pięknie opowiedzieć.

Każda sala Muzeum Domu Rodziny Pileckich snuje inną opowieść. W podziemiach nowo wybudowanej części można poznać historię Witolda Pileckiego. Najpierw opowiadamy o jego dzieciństwie i dorastaniu, życiu na Kresach, harcerstwie, walce w wojnie z bolszewikami, a następnie o rodzinnym domu, jaki stworzył wraz z Marią w Sukurczach. Dalej widzowie mogą zobaczyć, jak w życie jego i Marii wdziera się z brutalnością druga wojna światowa. Wystawa została zaaranżowana na trzech poziomach. Dwa z nich to parter i poddasze historycznego domu, wybudowanego w 1901 roku przez Konstantego Ostrowskiego – ojca Marii Pileckiej. W budynku znajdują się trzy pomieszczenia na parterze, a także jedno na poddaszu, w którym jest opowiadana historia Marii, jej najbliższej rodziny i miasta, w którym wyrosła. Przedstawione zostały także losy Ostrowi Mazowieckiej i rodziny Ostrowskich w czasie wojny. Widzowie będą mogli też dowiedzieć się, co się działo z Marią po śmierci jej męża.

Ekspozycja Muzeum Domu Rodziny Pileckich jest bogata w różne formy prezentacji. Od obiektów stałych po część audiowizualną – w przestrzeniach wystawienniczych widz może znaleźć wszystko, co pomoże mu zwizualizować sobie historię Marii i Witolda Pileckich – mówi Rafał Pękała, wicedyrektor Muzeum Domu Rodziny Pileckich. – Doświadczenie pełne immersji, na które składa się wiele elementów – sam fakt bycia w ich domu, aranżacja przestrzeni wystawienniczych, towarzyszące jej dźwięki czy też słuchowiska pozwalają wejść w świat naszych głównych bohaterów. Światło, zarówno to sztuczne, jak i zastane, również ma wprowadzać widza w odpowiedni nastrój. Ponieważ w części wystawy panuje półmrok, dosyć silnie działają na widza podświetlane elementy ekspozycji. Jednym z mocnych fragmentów wystawy jest prezentacja multimedialna ukazywana równolegle na trzech wielkich ekranach, w której film fabularny łączy się z animacją, obrazując historię śledztwa, rozprawy i wykonania wyroku śmierci.

Więcej niż muzeum

Muzeum Dom Rodziny Pileckich to nie tylko przestrzenie wystawiennicze, to również ludzie, którzy je tworzą, a także liczne projekty wychodzące poza powszechne wyobrażenie o muzealnictwie.

Po otwarciu wystawy rozpoczną się lekcje muzealne dla grup szkolnych. Szczególnymi odbiorcami działań Muzeum są szkoły im. Rotmistrza Witolda Pileckiego, których przedstawiciele zostaną zaproszeni na wizytę studyjną, a także do wzięcia udziału w trzecim już Turnieju Szkół Rotmistrza. W finale Ostrów Mazowiecka stanie się sercem wydarzenia, ponieważ ostatnim etapem są „Manewry” – rywalizacja reprezentacji szkół w konkurencjach sportowych, kulinarnych, wiedzowych i terenowych.

Skoro mowa o terenie – na wszystkich odwiedzających czekają również questy, które pozwolą na pełen zagadek spacer po mieście. Quest to edukacyjna gra terenowa, która polega na przejściu opowiadającej jakąś historię trasy po nieoznakowanym szlaku turystycznym. Za pomocą rymów i licznych łamigłówek oprowadza uczestników po wyjątkowych, ale często zapomnianych miejscach.

Organizatorzy Muzeum wierzą w edukację przez grę i zabawę. Miłość Rotmistrza i jego żony do przyrody i ich ogrodu stała się inspiracją do stworzenia gry karcianej „W ogrodzie Marii i Witolda”.

Aktualne wydarzenia i projekty edukacyjne: www.muzeumpileckich.pl. Placówka otwarta będzie od środy do piątku w godzinach 10.00–18.00, a w weekendy 11.00–17.00. Wstęp wolny.

Muzeum Dom Rodziny Pileckich

ul. Warszawska 4, Ostrów Mazowiecka