Nowe książki na Nowy Rok - przegląd styczniowych premier

Wydawnictwo Literackie ma w planach na koniec 2020 roku nową książkę Olgi Tokarczuk. Jak zapowiada wydawnictwo, nie będzie to oczekiwana saga o losach Dolnego Śląska, regionu, z którym pisarka związana jest od lat. Książka, nad którą noblistka obecnie pracuje "będzie zaskoczeniem dla niej samej i publiczności" - mówiła PAP szefowa WL Anna Zaremba-Michalska, podkreślając, że tym razem będzie to krótsza objętościowo, w porównaniu do "Ksiąg Jakubowych”, forma prozatorska. Saga o Dolnym Śląsku - jak mówiła - wymaga jeszcze wiele pracy i można się jej spodziewać w kolejnych latach.

Wydarzeniem będzie zapowiadana przez Wielką Literę na 26 lutego premiera "Testamentów" Margaret Atwood, w przekładzie Piotra Lipszyca. Pisarka już w 2016 roku zaczęła pracę nad kontynuacją "Opowieści podręcznej". Akcja "Testamentów" rozgrywa się w 15 lat po wydarzeniach z pierwszej części. "Gdy przed Offred zatrzaskują się drzwi vana, pod koniec +Opowieści podręcznej+, czytelnicy nie mają pojęcia, jaka przyszłość czeka bohaterkę - wolność, więzienie czy śmierć. W +The Testaments+ to oczekiwanie się kończy. Sequel autorstwa Margaret Atwood pokazuje historię, która zaczyna się ponad 15 lat po tym, jak Freda wyruszyła w nieznane. To historia zapisana w szokujących świadectwach trzech narratorek z Gileadu" - tak brzmi oficjalny opis fabuły udostępniony przez wydawnictwo Penguin.

Tym razem bohaterkami są trzy kobiety, związane w różny sposób z Gileadem. Jedna z nich to dziewczyna z Kanady, która dowiaduje się niespodziewanie, że urodziła się w opresyjnym państwie, z którym graniczy jej obecna ojczyzna. Druga nastolatka właśnie tam - w Gileadzie - dorasta. Trzecią bohaterkę czytelnicy „Opowieści podręcznej” już znają - to Ciotka Lydia. W jej świecie wartość człowieka określa to, czy należy do silnych czy słabeuszy. Sprawiedliwość jest dla niej rodzajem teatru. "Niewinny człowiek, który się tłumaczy, wygląda na winnego" - to jedna z jej sentencji. Druga część "Opowieści podręcznej" to opowieść o tym, jak same kobiety podtrzymują patriarchalny reżim, który je gnębi. Jak pisze Atwood w przedmowie, wszystko, co czytelnik znajdzie w tej dystopii, gdzieś już na świecie się wydarzyło lub właśnie się dzieje. Gilead ma wiele wspólnego z zasadami, którymi rządziły się purytańskie wspólnoty, które budowały Amerykę. Niektóre fakty powieściowej rzeczywistości powstały pod wpływem uwag czytelników i widzów serialu.

Nową powieść Andrzeja Stasiuka opublikuje w 2020 roku wydawnictwo Czarne. "Druga wojna światowa, wieś nad Bugiem, z jednej strony Niemcy, z drugiej Rosjanie. I przewoźnik, który z jednego brzegu na drugi próbuje przewieźć dwoje młodych ludzi" - zapowiada wydawca, nie precyzując jednak daty premiery.

15 stycznia wyjdzie najnowsza książka Mario Vargasa Llosy, "Zew plemienia" (Znak), w której noblista po raz pierwszy pisze tak szczerze o fascynacji polityką, ewolucji swoich poglądów, spotkaniach z najważniejszymi postaciami współczesnego świata. "Najbardziej kontrowersyjna książka – manifest noblisty i jednego z najważniejszych pisarzy XX wieku" - zapowiada wydawca. Pod koniec stycznia nakładem Czarnego ukaże się powieść litewskiego autora Sigitasa Parulskisa "Ciemność i partnerzy". Akcja rozpoczyna się w 1941 roku, kiedy Vincentas, wrażliwy fotograf, zawiera faustowski pakt z oficerem SS. W zamian za życie swoje i swojej żydowskiej ukochanej dołącza do nazistowskiego szwadronu śmierci. Jak zauważają krytycy, to jedna z pierwszych książek, która porusza trudny temat współpracy Litwinów z Niemcami podczas II wojny światowej.

"Normalni ludzie" Sally Rooney, jedna z najgłośniejszych powieści 2018 roku, której autorka nazywana jest Salingerem doby Instagrama, ukaże się w przekładzie Jerzego Kozłowskiego nakładem W.A.B. pod koniec lutego. Ta opowieść o miłości nastolatków nominowana była do Nagrody Bookera oraz otrzymała Costa Book Award w 2019 r, a BBC zapowiada jej ekranizację. Pod koniec marca wyjdzie inna historia miłosna - powieść "Marny" Andrew Seana Greera (WAB), nagrodzona Pulitzerem 2018.

29 stycznia ukażą się wspomnienia Marii Stiepanowej "Pamięć pamięci", nakładem Prószyński i Ska. „Umarła moja ciocia, siostra taty” – zaczyna Stiepanowa i zdanie to staje się punktem wyjścia do próby napisania historii rodziny. Ale choć autorka szuka śladów własnych prababć, dziadków i rodziców, to nie oni są głównym tematem tej książki. Jest nim mechanizm pamięci. Czy zapomniane przedmioty, karteluszki, zasłyszane fakty zachowują pamięć o przeszłości? Jak zapamiętać wiek XX, który rozerwał łańcuch pamięci? Jak wielka historia może odbijać się w osobistej pamięci współczesnego człowieka? Stiepanowa szuka odpowiedzi w historii swojej rodziny oraz w esejach, m.in. o W.H. Sebaldzie, Charlotcie Salomon, Josephe Cornellu czy Osipie Mandelsztamie. W Rosji książka ukazała się w grudniu 2017 roku i prawie natychmiast została okrzyknięta przez krytyków najważniejszą rosyjską książką ostatniego dziesięciolecia.

Nie zabraknie też nowości z dziedziny literatury faktu. "Jane Goodall. Pani od szympansów" Danuty Tymowskiej, (Znak, 29 stycznia) to biografia jednej z najbardziej wyjątkowych i wpływowych kobiet naszych czasów, znanej na całym świecie społecznej aktywistki, ikony ekologii, rzeczniczki pokoju, propagatorki praw zwierząt i poszanowania przyrody. Jest rok 1960. Młoda Brytyjka Jane zabiera lornetkę, kilka talerzy, namiot i ucieka do dżungli, w głąb Afryki. Bez naukowego przygotowania zamierza badać szympansy. Prawie nikt w nią nie wierzy... Dzisiaj jej badania to najbardziej szczegółowe studium gatunku, jakie kiedykolwiek przeprowadzono na świecie. Na jego podstawie należało ponownie zdefiniować pojęcia „człowiek” i „narzędzie”.

Sprawa Barbary Ubryk, zakonnicy, która dwadzieścia lat spędziła w odosobnieniu, zamknięta w klasztornej celi bez okna, uwięziona przez swoje współsiostry poruszyła opinię publiczną w połowie XIX wieku. W Krakowie – gdy prasa ujawniła sprawę – wybuchły zamieszki, tłum powybijał okna w klasztorach, obrzucił zakonników kamieniami. Historia Barbary Ubryk do dzisiaj pozostaje częściowo tajemnicą, ale Natalia Budzyńska w swoim dziennikarskim śledztwie dociera do dokumentów i materiałów, które rzucają nowe światło na tę mroczną historię. Książka "Ja nie mam duszy" ukaże się na początku roku nakładem Znaku.

Pod koniec stycznia nakładem W.A.B. ukaże się książka Marty Grzywacz "Nasza pani z Ravensbruck. Historia Johanny Langefeld". To opowieść o jednej z głównych postaci machiny zagłady - osobie, która zorganizowała pierwszy obóz koncentracyjny dla kobiet w Ravensbruck, a potem kolejny w Auschwitz-Birkenau. Gdy po wojnie w Krakowie odbywał się proces załóg obozów, Langefeld uciekła z więzienia Montelupich, w czym pomóc jej miały byłe więźniarki Ravensbruck. Grzywacz rozmawiała z ostatnimi żyjącymi więźniarkami, a także tymi, którzy Langefeld znali, żeby stworzyć portret jednej z najbardziej tajemniczych postaci nazistowskiego systemu zagłady.

W lutym ukaże się "Taniec na gruzach" Wiktora Krajewskiego (Prószyński i S-ka) – opowieść o Ninie Novak, zapomnianej primabalerinie, która zrobiła oszałamiającą karierę w USA, a obecnie, mając 97 lat, prowadzi słynną szkołę baletową w Wenezueli. W maju Wielka Litera wyda wspomnieniową książkę Oleny Leonenko o życiu z Januszem Głowackim pt. "Niczyja". W planach wydawniczych Agory na 2020 rok można znaleźć "Żółty dom" Sarah M. Broom, nagrodzoną w 2019 roku National Book Award za najlepszy reportaż. To historia rodziny Broom, rozpisana na sto lat, opowieść o życiu w Nowym Orleanie oraz opowieść o sile kobiet z Południa USA.

W planach wydawniczych wydawnictwa Akapit Press jest kolejna, już 23. część "Jeżycjady". "Chucherko" opowiadać ma o perypetiach uczuciowych Jędrzeja Rojka, syna Natalii Borejko. Na jesień zapowiadana jest natomiast książka napisana przez Małgorzatę Musierowicz wraz z córką, Emilią Kieres, zatytułowna "Na Jowisza! Uzupełniam Jeżycjadę". "W tej międzypokoleniowej książce znajdziecie wszystko, czego jeszcze nie wiecie o +Jeżycjadzie+, a co zawsze chcieliście wiedzieć. Sprawdźcie, jak wyglądała Rubaszna z plecakiem, skąd wziął się serwis Nowakowskich, czy kino +Rialto+ wciąż funkcjonuje, a Fatum Ślubne istnieje naprawdę, jak zrobić najprawdziwszą sałatkę z puńczyka z tuszki i rudą perukę? (...) Dwieście alfabetycznie ułożonych haseł, kolorowe zdjęcia, nigdy dotąd niepublikowane ilustracje, ciekawostki, anegdoty, cytaty i powiedzonka" - zapowiada wydawca.