Festiwal kultury żydowskiej ma przynieść nadzieję. Program powstał w reakcji na wydarzenia w Gazie, Izraelu i Ukrainie

Między 20 a 29 czerwca 2025 roku FestivALT po raz dziewiąty zaoferuje odważne spojrzenie na żydowskie dziedzictwo, żydowską tożsamość i współczesność. Ten przełamujący schematy, interdyscyplinarny festiwal przez ponad tydzień będzie pełnił rolę platformy spotkań ze sztuką w jej najróżniejszych formach – zapowiadają organizatorzy.

Reakcja na wydarzenia w Gazie, Izraelu i Ukrainie
Dziesięć dni "intensywnych doznań artystycznych"
Pełny program FestivALT 2025

Tegoroczna edycja FestivALT kładzie nacisk na poszukiwanie nadziei pomimo aktualnej, trudnej sytuacji na świecie, pełnej geopolitycznych kryzysów.

Reakcja na wydarzenia w Gazie, Izraelu i Ukrainie

Jak podkreśla dyrektor festiwalu, Michael Rubenfeld, "poszukiwanie czegoś przypominającego wiarę w przyszłość staje się szczególnie ważne w świecie chylącym się ku upadkowi". Program imprezy powstał w odpowiedzi na tragiczne wydarzenia rozgrywające się obecnie w Gazie, Izraelu i Ukrainie oraz wpływu rosnącej fali antysemityzmu na międzynarodową społeczność żydowską.

Reklama

FestivALT jak co roku czyni żydowską historię i tradycję punktem wyjścia do ukazywania złożoności współczesnych żydowskich tożsamości – w Polsce i na świecie. Wiele osób żydowskich wykorzystuje wielowiekowe żydowskie tropy jako narzędzia analityczne, odnosząc je do współcześnie stawianych pytań o żydowską tożsamość. Wydarzenia w Izraelu i Gazie narzucają określone ramy definicyjne żydowskości – nieutożsamianie się z nimi przez dużą liczbę osób sprawia, że coraz istotniejsza staje się próba określenia tożsamości diasporycznej – tłumaczy Rubenfeld. W Polsce istnieje szereg reprezentacji "żydowskości", ale często są one albo stereotypowe, albo bardzo konwencjonalne. Dlatego chcemy stworzyć przestrzeń dla różnorodnych, radykalnych podejść do żydowskości – dodaje.

Dziesięć dni "intensywnych doznań artystycznych"

Reklama

FestivALT 2025 to dziesięć dni "intensywnych doznań artystycznych", m.in. teatralnych, tanecznych, muzycznych czy interdyscyplinarnych, prezentowanych w różnych, starannie dobranych krakowskich lokalizacjach. Poniżej prezentujemy wybrane wydarzenia oraz pełen program festiwalu.

Festiwal rozpocznie się w piątek, 20 czerwca, plenerowym koncertem Mojše Band (Słowacja) i brytyjskiej kantorki Rachel Weston. Wspólnie zaprezentują oni nowoczesne reinterpretacje utworów galicyjskich kantorów znanych i cenionych w Europie: Hirsza Lejba Bakona oraz jego syna Izraela Bakona. Tradycyjny, środkowoeuropejski hazzanut łączy się tu z elektronicznymi brzmieniami, a głęboko religijne, złożone melodie z rytmicznymi nigunami i marszami. Bogata spuścizna klanu Bakonów, współczesne aranżacje Mojše Band i mezzosopranowy wokal Weston to pełna kontrastów i nieoczywistych zestawień, międzypokoleniowa muzyczna uczta.

W sobotnie popołudnie organizatorzy zapraszają na wernisaż poświęconej sztetlom wystawy "Life Is With People", w wyjątkowej przestrzeni Kiosk.Events, oraz spotkanie z artystką, Yael Vishnizki-Levi. Z kolei wieczorem – do Staromiejskiego Centrum Kultury Młodzieży na monodram "If I Had a Gun, I'd Take Them All Down" autorstwa ukraińskiego artysty Piotra Armianovskiego. To surowa, przekraczająca tradycyjne ramy teatru medytacja nad cykliczną przemocą i rosyjską agresją wobec Ukrainy. Inspirowany historią Dmitrija Bogrowa – zamachowca na carskiego premiera w Kijowie (1911 r.) – i wykorzystujący nowatorskie multimedia spektakl łączy przeszłość z osobistymi doświadczeniami autora i kontekstem współczesnego konfliktu.

W niedzielę, 22 czerwca, na terenie byłego niemieckiego nazistowskiego obozu Plaszow odbędzie się performance artystyczny "Epitaph" – artystka Katja Urban uczci pamięć o polsko-żydowskiej poetce, Zuzannie Ginczance, oraz jej poetyckim dziedzictwie.

Środa, 25 czerwca, powinna zaciekawić szczególnie entuzjastów nieoczywistych performansów. To właśnie wtedy w Stakkato Art Space & Music Studio zaprezentowana zostanie immersyjna instalacja dźwiękowa "The Longlasting Project" Nicolása Melmanna. Zaprosi on uczestników do doświadczenia rozszerzonej temporalności, inspirowanej muzyką Mortona Feldmana i żydowską duchowością. Poprzez manipulację dźwiękiem, projekt tworzy przestrzeń kontemplacji i oporu wobec współczesnego pośpiechu, kwestionując nasze postrzeganie czasu.

Natomiast w czwartek, 26 czerwca, w Ośrodku Dokumentacji Sztuki Tadeusza Kantora CRICOTEKA, odbędzie się spektakl taneczny "Ta'am". Francuska choreografka Jessica Bonamy-Pergament inicjuje w nim porywające spotkanie żydowskiej i arabskiej muzykalności. Taniec, dźwięk lutni arabskiej, pieśni z Afryki Północnej i wymowne gesty splatają się w niezwykłą opowieść kulturową, po zakończeniu której odbędzie się spotkanie z artystką.