Opuszczony dwór Wildfiell Hall położony na uboczu niewielkiej angielskiej miejscowości, niespodziewanie zamieszkuje piękna lokatorka. Kobieta nosi żałobną suknię a jej jedynymi towarzyszami są kilkuletni synek Arthur i leciwa gosposia. Mieszkańcy zaintrygowani nową sąsiadką, robią wszystko, by dowiedzieć się na jej temat jak najwięcej. Skąd przybyła, dlaczego zamieszkała w tak ponurym miejscu, co stało się z jej mężem? Niestety, kobieta ku rozpaczy lokalnej społeczności niechętnie dzieli się jakimikolwiek informacjami ze swojego życia. Jak się później okazuje, nowa lokatorka Wildfiell Hall skrywa tajemnicę, która każe jej trzymać się z dala od wścibskich oczu i uszu mieszkańców miasta.
Anna Bronte przedstawia historię swojej bohaterki na przestrzeni kilku lat podczas których, jako młoda kobieta wchodzi w dorosłe życie, zawiera związek małżeński, rodzi dziecko i boleśnie zderza się z prawdą o życiu w małżeństwie. Bardzo szybko okazuje się bowiem, że jej ukochany niewiele ma wspólnego z wymarzonym księciem z bajki, a życie młodej mężatki bynajmniej nie jest sielanką. Poczucie własnej godności, chęć zachowania siebie, a przede wszystkim troska o losy dziecka, w obliczu dramatu rodzinnego, każą Helen podjąć kroki, które w tamtych czasach świadczyły o jej ogromnej odwadze i determinacji.
Choć akcja powieści rozgrywa się w I połowie XIX wieku, zilustrowane w niej relacje damsko męskie wydają się zadziwiająco aktualne. Owszem, w obecnych czasach jesteśmy w mniejszym stopniu krępowani konwenansami, nie martwimy się tak opinią innych i jako kobiety, przynajmniej w teorii, mamy prawa równe tym, które przysługują mężczyznom. Jednak to, jak mogą wyglądać małżeństwa i w jaki sposób niektórzy mężowie traktują swoje żony, wciąż pozostaje bardzo aktualne.
Skąd pomysł, by książkę Anny Bronte nazwać pierwszą powieścią feministyczną? Prawdopodobnie stąd, że autorka przedstawiła w niej historię kobiety, która w zdominowanym przez mężczyzn świecie miała odwagę walczyć o własną niezależność i ośmieliła się mieć własne zdanie w społeczeństwie w którym rolą płci pięknej jest usługiwanie mężczyźnie.
Niektóre wybory i zachowania głównej bohaterki z pewnością nie zyskałyby uznania w oczach współczesnych feministek, na tę postać należy jednak spojrzeć przede wszystkim przez pryzmat czasów i mentalności społecznej w jakiej przyszło jej funkcjonować. XIX wieczna Anglia to wciąż miejsce, w którym kobieta jest przede wszystkim żoną własnego męża, a jej podstawowym obowiązkiem jest rodzeniu mu dzieci i zapewnienie spokojnego życia. W tym środowisku bohaterka Anny Bronte śmie mieć swoje pasje, zainteresowania i ma odwagę wymagać od mężczyzn, by traktowali ją z szacunkiem godnym człowiekowi, a nie pobłażliwą grzecznością zarezerwowaną dla słabszej płci.
Ale "Lokatorka Wildfiell Hall" to również powieść o tym, jak dużą krzywdę może wyrządzić plotka i bezpodstawne pomówienie. W czasach, w których powstają specjalne media o tematyce plotkarskiej a internet stanowi doskonałe pole do tego typu praktyk, problem poruszony przez Annę Bronte zdaje się być jeszcze bardziej aktualnym.
Powieść Anny Bronte „Lokatorka Wildfiell Hall” ukazała się w Polsce nakładem Wydawnictwa MG
Autor: Anna Sobańda