Podkreślił, że Wisława Szymborska (laureatka literackiej Nagrody Nobla w 1996 r.), która rzadko sięgała po prozę - zwłaszcza po prozę współczesną - bardzo ceniła Olgę Tokarczuk. Poetka i pisarka spotkały się kiedyś na targach w Pradze.

Reklama

"Olga łączy w swoim pisarstwie dwie rzeczy: dosyć tradycyjną, wydawałoby się przebrzmiałą formę powieści z bardzo nowoczesnymi środkami" - mówił Rusinek. "Ma umiejętność – i za to ceniła ją Szymborska – snucia opowieści. Ma się ochotę jej słuchać. Właściwe bez względu na to o czym opowiada, opowiada niezwykle zajmująco. To jest niezwykłe i myślę, że to zostało docenione przez Akademię" – podkreślił.

Komentując przyznanie Tokarczuk nagrody, Krzysztof Varga przypomniał, że polska pisarka "była ostatnio bardzo wysoko notowana na giełdzie noblowskiej". "Jej pasmo sukcesów w ostatnich kilku latach – Booker i duże przyspieszenie kariery światowej - kazały wierzyć, że taka możliwość istnieje, więc wydaje mi się, że jest to zaskoczenie, ale nie aż tak ogromne" - powiedział PAP.

Dodał, że literacki Nobel dla polskiej pisarki to "wielka radość i prezent dla całej literatury polskiej, nie tylko dla niej samej". "Właściwie każdy dzisiaj - bez względu na to, czy jest wielbicielem pisarstwa Olgi, czy nie - powinien się z tego cieszyć. Ta nagroda jest przede wszystkim dla Olgi, ale również dla tych wszystkich, którzy tłumaczyli jej książki. Bez tłumaczy nigdy nie ma sukcesu na rynkach zagranicznych, więc nie możemy zapominać o tym, ile dobrego zrobiła np. Antonia Lloyd-Jones, tłumacząc książki Olgi na angielski. A także ci tłumacze, którzy tłumaczyli na szwedzki i inne języki. Cała polska kultura będzie miała z tego nie tylko radość, ale i zyski" - ocenił krytyk.

Reklama

Varga wyraził przekonanie, że Tokarczuk "uniesie ten sukces". "Nie będzie to przypadek kogoś, kto dostał Nobla i osiądzie na laurach. To jest pisarka pracowita, konsekwentna i zdeterminowana w swojej drodze twórczej. Jestem pewien, że ten Nobel będzie skutkował tym, że będzie dalej pisała. Z wielu autorów spadnie teraz napięcie. Są autorzy, którzy pewnie wyczekują Nobla od lat, a teraz mogą sobie odpuścić. To im też dobrze zrobi" - powiedział.

Pytany, co najbardziej ceni w pisarstwie Tokarczuk, Varga odpowiedział, że konsekwencję. "Ona wytyczyła sobie pewną drogę twórczą w życiu i konsekwentnie nią idzie. To jest też nauczka dla wszystkich piszących, zajmujących się sztuką, że w życiu i twórczości trzeba być konsekwentnym i robić swoje, nie zważając na przeciwności losu, nie zważając nawet na to, że ktoś cię nie lubi albo ktoś źle o tobie mówi. Po prostu robisz swoje, piszesz swoje i idziesz do przodu" - zwrócił uwagę.

Anna Zaremba-Michalska, prezes zarządu Wydawnictwa Literackiego, które od lat publikuje książki Olgi Tokarczuk, komentując przyznanie jej w czwartek literackiego Nobla, powiedziała, że spodziewała się tej nagrody i liczyła na nią, jak nie w tym roku, to w kolejnych.

Komentując uzasadnienie Szwedzkiej Akademii, która zaznaczyła, że Tokarczuk otrzymała nagrodę "za wyobraźnię narracyjną, która z encyklopedyczną pasją prezentuje przekraczanie granic jako formę życia", Zaremba-Michalska powiedziała, że członków Akademii zapewne urzekło to, że "we wszystkich swoich książkach Tokarczuk pisze o rzeczach zwykłych, codziennych, o zwykłych ludziach, a jednocześnie jest tam warstwa tajemnicy, jakiegoś niedopowiedzenia".

"Jest w tym dużo magii. Nie chcę używać terminu +realizm magiczny+, bo on jest nadużywany, ale Tokarczuk umie zwykłą codzienność przedstawić w sposób niezwykły. Jej książki się świetnie czyta, mimo że porusza tematy nie najłatwiejsze. Nie ma problemu z odbiorem jej książek w szerokim gronie czytelników" - stwierdziła.

Zdradziła, że rozmawiała z Olgą Tokarczuk tuż po tym, jak dowiedziała się o nagrodzie, a ta przyjęła wyróżnienie "w sposób normalny, zrównoważony, troszkę później doszły emocje".

Zaremba-Michalska powiedziała, że taki laur to potwierdzenie dobrych wyborów wydawnictwa. Przypomniała, że współpracuje z Olgą Tokarczuk od 2001 r., jej książki miały duże nakłady i świetnie się sprzedawały, zanim otrzymała Nobla. Zapowiedziała, że wkrótce ukażą się wznowienia książek autorki, a w przyszłym roku jej nowa powieść.

Tokarczuk jest autorką m.in.: "Podróży ludzi Księgi", "Prawieku i innych czasów", "Gry na wielu bębenkach", "Prowadź swój pług przez kości umarłych", "Ksiąg Jakubowych" oraz "Biegunów", za którą w 2018 r. otrzymała międzynarodową Nagrodę Bookera.